آیا می‌خواهید وارد دنیای لینوکس شوید و با قدرت خط فرمان کار کنید؟ این مقاله راهنمایی جامع برای یادگیری دستورات ابتدایی لینوکس ارائه می‌دهد.
با ما در مایکروسرویس همراه باشید تا از ابتدا تا اجرای دستورات کلیدی لینوکس، شما را راهنمایی کنیم.
مقدمه
لینوکس یکی از محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌های جهان است که به دلیل امنیت، انعطاف‌پذیری و رایگان بودن مورد توجه قرار گرفته است. این سیستم‌عامل متن‌باز (Open Source) در انواع توزیع‌های مختلف، از جمله اوبونتو (Ubuntu)، فدورا (Fedora)، دبیان (Debian) و آرچ لینوکس (Arch Linux) عرضه می‌شود. لینوکس به عنوان پایه بسیاری از سرورها، سیستم‌های توسعه، و حتی برخی از دستگاه‌های هوشمند شناخته می‌شود.
اما برای کار با لینوکس، تسلط بر خط فرمان یا ترمینال بسیار مهم است. خط فرمان لینوکس به شما اجازه می‌دهد به صورت مستقیم با سیستم‌عامل ارتباط برقرار کنید، دستورات را اجرا کنید و وظایف مختلف را با سرعت بیشتری انجام دهید.
توزیع‌های لینوکس: نگاهی سریع
توزیع‌های لینوکس (Linux Distributions) نسخه‌های مختلف این سیستم‌عامل هستند که هر یک برای اهداف خاصی طراحی شده‌اند. برخی از محبوب‌ترین توزیع‌ها عبارتند از:
- اوبونتو (Ubuntu): مناسب برای کاربران تازه‌کار با رابط کاربری آسان.
- دبیان (Debian): یکی از قدیمی‌ترین و پایدارترین توزیع‌ها.
- فدورا (Fedora): برای کاربرانی که به روز بودن سیستم اهمیت می‌دهند.
- آرچ لینوکس (Arch Linux): مناسب کاربران حرفه‌ای که خواهان انعطاف‌پذیری بالا هستند.
- کالی لینوکس (Kali Linux): ابزار تخصصی برای تست نفوذ و امنیت سایبری.
دستورات ابتدایی لینوکس: شروعی ساده برای حرفه‌ای شدن
در ادامه لیستی از مهم‌ترین دستورات لینوکس آورده شده است. این دستورات در تمام توزیع‌های لینوکس کاربرد دارند و به شما کمک می‌کنند که از یک کاربر مبتدی به یک حرفه‌ای تبدیل شوید.
جدول دستورات لینوکس
| دستور | توضیح | مثال عملی |
|---|---|---|
ls |
نمایش فایل‌ها و پوشه‌های موجود در مسیر فعلی | ls /home |
cd |
تغییر مسیر فعلی به مسیر مشخص شده | cd /home/user/Documents |
pwd |
نمایش مسیر فعلی | pwd |
mkdir |
ایجاد یک پوشه جدید | mkdir new_folder |
rm |
حذف فایل یا پوشه (با احتیاط استفاده شود!) | rm file.txt |
cp |
کپی کردن فایل یا پوشه | cp file.txt /backup |
mv |
انتقال یا تغییر نام فایل یا پوشه | mv old_name.txt new_name.txt |
cat |
نمایش محتوای فایل | cat file.txt |
chmod |
تغییر دسترسی‌های فایل | chmod 755 script.sh |
sudo |
اجرای دستورات با دسترسی مدیریتی | sudo apt update |
find |
جستجوی فایل‌ها و پوشه‌ها | find / -name file.txt |
توضیح چند دستور کلیدی
دستور ls
این دستور برای نمایش لیست فایل‌ها و پوشه‌های موجود در مسیر فعلی استفاده می‌شود. با استفاده از این دستور می‌توانید ساختار فایل‌ها را مشاهده کنید.
دستور cd
با استفاده از این دستور می‌توانید مسیر خود را تغییر دهید. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید به پوشه‌ی Documents بروید، کافیست دستور cd Documents را وارد کنید.
دستور sudo
این دستور به شما امکان اجرای دستورات با دسترسی مدیریتی را می‌دهد. توجه داشته باشید که استفاده نادرست از این دستور می‌تواند خطرناک باشد.
دستورات تنظیمات شبکه در لینوکس
تنظیمات شبکه یکی از مهم‌ترین بخش‌های کار با لینوکس است. در این بخش، چند دستور پرکاربرد مربوط به شبکه را به همراه توضیحات و مثال‌های عملی ارائه کرده‌ایم.
| دستور | توضیح | مثال عملی |
|---|---|---|
ifconfig |
نمایش یا تنظیم آدرس‌های IP و اطلاعات کارت شبکه | ifconfig eth0 |
ip a |
نمایش اطلاعات کارت‌های شبکه و آدرس‌های IP | ip a show |
ping |
ارسال بسته‌های تست برای بررسی اتصال به یک آدرس یا سرور | ping google.com |
netstat |
نمایش وضعیت اتصال‌های شبکه و پورت‌ها | netstat -tuln |
traceroute |
نمایش مسیر رسیدن به یک آدرس یا سرور | traceroute google.com |
nslookup |
جستجوی DNS و یافتن آدرس IP یک دامنه | nslookup google.com |
curl |
ارسال درخواست HTTP و دریافت اطلاعات از سرور | curl https://example.com |
wget |
دانلود فایل از اینترنت | wget https://example.com/file.zip |
systemctl restart network |
راه‌اندازی مجدد سرویس شبکه | sudo systemctl restart network |
nmcli |
مدیریت اتصالات شبکه با ابزار خط فرمان Network Manager | nmcli connection show |
توضیح دستورات مهم شبکه
دستور ifconfig
این دستور برای مشاهده یا تنظیم اطلاعات کارت‌های شبکه، مانند آدرس IP و وضعیت اتصال، استفاده می‌شود. با این حال، در نسخه‌های جدید لینوکس، جایگزین آن دستور ip شده است.
دستور ping
برای بررسی اتصال به یک سرور یا دستگاه دیگر در شبکه، این دستور کاربرد دارد. به عنوان مثال، با اجرای ping google.com می‌توانید بررسی کنید آیا اتصال شما به گوگل برقرار است یا خیر.
دستور curl
این ابزار قدرتمند برای ارسال درخواست به سرورها و دریافت داده‌ها استفاده می‌شود. یکی از کاربردهای رایج آن تست APIهای وب است.
دستور nmcli
این دستور برای مدیریت اتصال‌های شبکه بسیار مفید است، به خصوص اگر از ابزار Network Manager استفاده کنید. با اجرای nmcli connection show می‌توانید تمام اتصالات موجود را مشاهده کنید.
چرا یادگیری لینوکس مهم است؟
یادگیری دستورات لینوکس نه تنها به شما کمک می‌کند که سریع‌تر و کارآمدتر شوید، بلکه می‌تواند در توسعه وب و مدیریت سرور بسیار مفید باشد. اگر به دنبال راه‌اندازی وبسایت هستید، مایکروسرویس می‌تواند با خدمات طراحی سایت و بهینه‌سازی، شما را همراهی کند. سفارش طراحی سایت در مایکروسرویس، قدمی بزرگ به سوی موفقیت آنلاین شماست.
